رسانه‌های اجتماعی، ابزار اجتناب‌ناپذیر دیپلماسی ‏تعامل‌گرا در قرن بیست‌ویکم

رسانه‌های اجتماعی با ورود به عرصه سیاست خارجی، تغییرات اساسی در مفاهیم، دامنه، کارکرد و شکل دیپلماسی را موجب شده‌اند و همین امر تغییرات مهمی را در فرایند سیاست‌گذاری، هدایت و اجرای سیاست خارجی کشورها به‌وجود آورده است. روابط عمودی در دیپلماسی رسمی، با ظهور رسانه‌های اجتماعی متحول شده و اکنون حفظ و توسعه روابط افقی و اقناع افکار عمومی و ارتباط مستمر با نخبگان و بازیگران غیردولتی ضرورتی انکارناپذیر به ‌شمار می‌رود. رسانه‌های اجتماعی که به عنوان ابزاری کارآمد برای معرفی و قبول افکار، فرهنگ، هنجار، ارزش و اهداف مطلوب به دیگر ملل تعریف می‌شود (قدرت نرم)، با حضور در عرصه دیپلماسی، ویژگی‌هایی چون ایجاد گسست در انحصار دولت بر شئون روابط خارجی، شکست انحصار ارتباطات رسمی سنتی، ایجاد موضوعات جدید و تغییر سریع و روزافزون روش‌ها و در هم ریختگی عناصر فاصله، زمان و مکان را موجب شده‌اند. این مقاله درصدد تبیین این نکته است که اکنون دیپلمات‌ها بدون احاطه بر به‌کارگیری رسانه‌های اجتماعی، نخواهند توانست نقش و کارکرد‌های مناسب خود را ایفا کنند. موازنه در محیط جدید بین‌المللی که در ساختاری مشتمل بر کشورهایی با قلمرو نفوذپذیر و ترکیبی از قدرت نرم و سخت، سیاستی سنتی ودیجیتالی و یا سیاستی واقعی و دانش‌مدار تعریف می‌شود، حاصل از فضایی آکنده از رخدادها و موقعیت‌های ناشی از گسترش روزافزون رسانه‌های اجتماعی می‌باشد و در این فضای به شدت رسانه‌ای قرنِ بیست‌ویکم، تنها دیپلماسی مجهز به رسانه‌های اجتماعی می‌تواند مؤثرترین و موفق‌ترین تعاملات را با مخاطبان خود داشته باشد. اکنون قدرتِ جهانی یک کشور، درتوانایی، ظرفیت و استعداد استفاده از رسانه‌های اجتماعی و دیپلماسی رسانه‌ای در ایجاد هویت ملی و ارائه تصویر مکمل بین‌المللی آن نهفته است.